Levko Lukyanenko

Lukyanenko Levko (1928 s. avgust 24, Çernigov vilâyeti, Hrıpivka k. —2018 s. iyül 7, Kıyiv ş.).

Sovet akimiyetine nisbeten qarşılıq duyğularını Levko Lukyanenko daa genç çağında is etti, amma bu qurumğa qarşı turmaqnıñ neticesi muvafaqiyetli olması içün yüksek rutbeli vazifede olmaq kerek, degen qararğa keldi. Şu maqsat ile o, komsomol ve kommunist fırqasınıñ azası ola, Moskva devlet universitetinde adliyeci zenaatını ögrene. 1959 senesinde, bir qaç fikirdeşlerinen birlikte\ Lukyanenko Ukraina köylüler ve işçiler birligi (УРСС)[19] degen gizli muhalefet (oppozitsiya) teşkilâtını meydanğa ketirmek qararına keldi. Bu teşkilâtınıñ maqsadı insan aq-uquqları bozulmaması içün, ve soñra Ukrainanıñ mustaqilligi içün de, barışıqlıq yolunen alıp barılğan küreş, dep belgilengen edi. Devlet telükesizligi komiteti tez vaqıtta bu teşkilâtnıñ meydanğa ketirilmesi aqqında bildi ve 1961 senesiniñ başında onıñ azalarını yaqaladı. "Vatanğa satqınlıq yapqanı içün" (56 m. 1 q.) ve "devletke qarşı hususan zararlı cinayetler maqsatlı teşkiliy faaliyet kösterilgeni içün" (USSR CK, 64 m.) Levko Lukyanenkonı qurşun cezasına mahküm ettirgen ediler.  Birazdan soñra Yuqarı Mahkeme bu qararını 15 yıl mabuslikke deñiştirdi. Ceza müddetini  Mordoviyadaki lagerlerde, Vladimir ve Çernigov şeerleri apshanelerinde keçirgen edi. Apiste bulunğan zamanında dissident mabuslerniñ aq-uquqları içün küreşte iştirak ete ve bir qaç kere, narazılıq açlıqları tuta.

Azat olunğanınen, tez arada, yañı meydanğa ketirilgen Ukrainadaki Helsinki gruppasınıñ azası ola.

1978 senesi ise Çernigov vilâyet mahkemesi Levko Lukyanenkonı sovetlerge qarşı yapılğan agitatsiya ve propagandada (USSR CK, 62 m. 2 q.) qabaatlay ve onı lagerlerge 10 yılğa ve sürgünlikke 5 yılğa yollaylar. 1988 senesinde Lukyanenkonı ğayrıdan tiklenilgen Ukrainadaki Helsinki gruppasınıñ reisi vazifesine ğıyabiy şekilde saylağan ediler, birazdan soñra bu teşkilât Ukrainadaki Helsinki Birligine çevirildi. 1990 senesiniñ mart ayında Levko Lukyanenko USSRniñ Yuqarı Şurasına vekil olıp saylandı.  O, 1991 senesi avgust 24 künü ilân etilgen Ukrainanıñ mustaqilligi boyunca aktı kibi tarihiy vesiqanıñ müellifidir. Lukyanenko 1991 senesi dekabr ayında ötkerilgen  Ukraina prezidentiniñ birinci saylavlarınıñ namzetlerinden biri olğan edi. 1991 – 1993 yılları Kanadada Ukraina elçisi vazifesinde çalıştı, deputat oldı. 2018 senesinde keçindi.

 
Levko Lukyanenko

Повне інтерв'ю читайте у книзі "Дисиденти".

 

Bugün dissidentler aqqında söylemekniñ emiyeti nede?

''Історична правда" neşiriniñ baş muarriri Vahtang Kipianiniñ kiriş sözü